MARDİN'İN NÜFUSU

Hakkında---Tarihçe---Coğrafya---Ekonomi---Nüfus---Ulaşım---Turizm---Yemekler---Konaklama
Müzik---Gerekli Bilgi---Telefon Rehberi---Hoşgörülerin Diyarı Mardin---Kâşifini bekleyen şehir
-------------------------------------------------------------------------------------------------

MARDİN İLİ NÜFUSUNUN SOSYAL VE DEMOGRAFİK NİTELİKLERİ

Mardin ile ilgili genel bilgiler

Mardin telefon kodu (şehirlerarası) : 482

İl plaka kodu: 47

Mardin ilçeleri: Merkez, Dargeçit, Derik, Kızıltepe, Mazidağı, Midyat, Nusaybin, Ömerli, Savur, Yeşilli

Mardin'in komşuları: Batman, Diyarbakır, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak

Mardin nüfus bilgisi: (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi - 2007 Nüfus Sayımı Sonuçları)
Mardin'in nüfusu 745.778'dir.

İlçeler	Toplam	Erkek	Kadın
Merkez	130.916	66.339	64.577
Dargeçit	26.988	13.290	13.698
Derik	58.151	28.663	29.488
Kızıltepe	198.672	99.127	99.545
Mazidağı	31.135	15.690	15.445
Midyat	114.040	57.260	56.780
Nusaybin	116.465	57.523	58.942
Ömerli	15.453	7.930	7.523
Savur	36.066	18.110	17.956
Yeşilli	17.892	9.135	8.757
Toplam	745.778	373.067	372.711

Mardin İlinin İdari Bölünüşü 1990 yılında değişmiştir. Bu ile bağlı olan Cizre, İdil ve Silopi ilçeleri 16.05.1990 tarih ve 3647 sayılı Kanunla Mardin İlinden ayrılarak aynı tarih ve Kanunla kurulan Şırnak İline, Gercüş ilçesi ise Batman iline bağlanmıştır.
1927 yılında Türkiye’nin nüfusu 13.648.270. iken Mardin İlinin nüfusu 183.317 idi ve Mardin İli nüfus büyüklüğü açısından 63 il arasında 35 inci sırada yer almakta idi.
Mardin ili Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer almakta olup ilin yüzölçümü 8806 kilometre kare olup bu Türkiye’nin yaklaşık % 1.14 ünü oluşturmaktadır. Mardin’de kilometre kareye düşen kişi sayısı 1927 yılında yaklaşık 14 kişi iken 2000 yılında 80 kişiye yükselmiştir. 1990- 2000 yılları arasında Mardin ilinin yıllık nüfus artış hızı %o 23.4 tür. 1927 yılında Mardin ilinde % 22.8 olan şehirde yaşayan sayı 2000 yılında % 55.5’e ulaşmıştır.

DOĞUM YERİ

1935 Yılında Mardin ilindeki nüfusun % 96’sı bu ilde doğmuştur. 1945-1975 yılları arasında genel olarak % 97 olan Mardin ilinde doğanların oranı 1975 yılından sonra sürekli ve yavaş bir azalma göstermiştir. 2000 yılında artma eğilimi gösteren bu oran %92 değerini almıştır.
1927 Yılında Mardin ilinde % 28.8 olan şehirde yaşayan nüfusun payı 1950 yılından sonra sürekli bir artış göstererek 2000 yılında % 55.5’e ulaşmıştır.

CİNSİYET VE YAŞ YAPISI

Mardin ilinde 1927-1940 döneminde erkek nüfusun büyüklüğü kadın nüfustan daha az olmuştur. İlde 1927 yılında her yüz kadın için 98 erkek bulunmakta iken, erkek nüfusun kadın nüfustan daha hızlı artması nedeniyle 1940 yılında kadın ve erkek nüfus aynı büyüklüğe ulaşmıştır. Bu yıldan sonra artma eğilimine giren cinsiyet oranı, 1970 yılında 104’e düşmüştür. Cinsiyet oranı en yüksek değerini 108 ile 1975 yılında almıştır. 2000 yılında Mardin ilinde her 100 kadın için 106 erkek bulunmaktadır.
Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda doğurganlık düzeyi çok yüksek olduğu için nüfusumuz çok genç bir yaş yapısına sahipti. Mardin ilinde 1935 yılında erkeklerin yarısı 15, kadınların yarısı ise 20.2 yaşından daha küçüktür.
Mardin ilinde 1935-1950 yılları arasında ortalama 17 olan nüfusun medyan yaşı, 1950 yılından sonra sürekli bir azalma eğilimi göstermiştir. 1985 yılından sonra artma eğilimi gösteren medyan yaş 2000 yılında erkekler için 17, kadınlar için 18 değerini almıştır.

Not : 2000 yılı sayım sonuçlarına göre Mardin ili toplam nüfusunun yarısı 17.28 yaşından büyük yarısı ise 17.28 yaşından küçük olduğu, erkek nüfusun yarısı 16.99 yaşından büyük, yarısının da 16.99 yaşından küçük olduğu, kadın nüfusun yarısının 17.57 yaşından büyük, diğer yarısının da 17.57 yaşından küçük olduğu görülmektedir.

EĞİTİM

Mardin ilinde okuma ve yazma bilen nüfusun oranı ülke genelinde olduğu gibi her iki cinsiyet içinde sürekli artış göstermektedir.1935 yılında erkeklerin % 9.6’sı, kadınların % 1.1’i okuma yazma bilirken, bu oran 2000 yılında erkeklerde % 84.9’a, kadınlarda % 56.8’e yükselmiştir. İl genelinde okuma yazma bilenlerin oranı ise %71’dir.

Kadın nüfusun okur yazarlık oranı erkek nüfusunkinden daha hızlı artmakla birlikte cinsiyetler arası farklılık devam etmektedir. En az İlköğretim mezunu olanların oranı 1975 yılında erkeklerde %9.4, kadınlarda ise % 2.4 iken, bu oran 2000 yılında erkeklerde %38’e, kadınlarda ise %13.3’e yükselmiştir.

Not: Yukarıdaki çizelgelere göre Mardin ili nüfusunun %28.78’i okuma yazma bilmemekte, %71.22’si ise okuma yazma bilmektedir. Erkeklerde okuma yazma bilenlerin oranı %84.90, kadınlarda ise %56.80 olarak görülmektedir.
1975-2000 Döneminde 25 yaş ve daha yukarı nüfusun içinde ilk okul, orta okul ve orta okul dengi, Lise ve lise dengi ve yüksek öğretim mezunlarının payı her iki cinsiyette de sürekli artış göstermektedir. 1975 yılında 25 yaş ve daha yukarı yaştaki erkeklerin % 21.3’ü, kadınların %4.1’i ilk okul mezunu iken 2000 yılında erkeklerin %39.6’sı kadınların ise %18.9’u ilk okul mezunudur.
2000 yılında Orta okul veya Lise mezunu olan erkeklerin oranı, kadınların oranından yaklaşık dört kat daha fazladır. Cinsiyetler arası eğitim düzeyindeki farklılık yüksek öğretim mezunları için de geçerlidir. 2000 yılında erkeklerin %32.2’si ilkokul sonrası eğitim düzeylerinden birini tamamlamıştır. Kadınlarda da benzer bir gelişme yaşanmıştır. 1975 Yılında kadınların yaklaşık % 1’i, 2000 yılında ise % 8.2’si ilkokuldan sonraki eğitim düzeylerinden birini tamamlamıştır.
2000 yılında erkeklerin %15’i, kadınların %3.9’u lise mezunudur. 1975 yılında erkeklerin % 0.7’si, kadınların %0.1’i yüksek öğretim mezunu iken 2000 yılında bu eğitim düzeyinden erkeklerin oranı % 6’ya, kadınların oranı %1.5’e yükselmiştir.
Mardin il merkezinde okuma yazma bilenlerin oranı % 84’tür. Okuma yazma oranı ilçe merkezlerine göre incelediğinde en yüksek oranı % 81 ile Midyat İlçe merkezinde olduğu görülmektedir. Okuma yazma oranı Midyat ilçe merkezinde erkek nüfus için %91, kadın nüfus için %70’tir. Bu ilçe merkezinden sonra Ömerli ilçe merkezi okuma yazma oranın en yüksek olduğu yerleşim yeridir. Bu ilçede okuma yazma oranı %80 iken, diğer ilçe merkezlerinde %66’nın üzerindedir. Köylerde okuma yazma oranı erkek nüfus için % 81, kadın nüfus için % 50’dir.

MEDENİ DURUM

Medeni Durumu evli olan nüfus tüm yerleşim yerlerinde en fazla paya sahiptir. İlçe merkezlerinde evli olan nüfus oranı % 51 ile en düşük düzeyde iken, il merkezinde bu oran % 55’e yükselmektedir. İl Genelinde evli olan kadınların oranının 30 yaşına kadar erkeklerden daha yüksek olduğu bu yaştan itibaren ise evli erkeklerin oranının daha yüksek olduğu görülmektedir.
Medeni duruma göre cinsiyetler arasında en önemli farklılık hiç evlenmemiş nüfusta görünmektedir. Hiç evlenmemiş kadınların oranı, İl merkezinde % 35, ilçe merkezlerinde ve köylerde % 41’dir Erkeklerde bu oran ilçe merkezinde %51 iken, İl merkezi ve köylerde %48’dir.
Boşanmış nüfusun oranı tüm yerleşim yerlerinde oldukça düşüktür. Eşi ölmüş kadın nüfusun oranı eşi ölmüş erkek nüfusun oranından tüm yerleşim yerlerinde daha yüksektir. İl genelinde eşi ölmüş kadınların oranı %5, erkeklerin oranı ise %1’den azdır.

DOĞURGANLIK

Mardin İlinde Doğurgan çağdaki kadın başına düşen ortalama çocuk sayısı 1980 yılına kadar yükselirken bu yıldan sonra azalma göstermektedir. 1980 Yılında Doğurgan çağdaki her 1000 kadına 977 çocuk düşerken, 2000 yılında her 1000 kadına 691 çocuk düşmektedir. Kadın başına düşen çocuk sayısı son 20 yıl içinde yaklaşık % 29 oranında azalma göstermiştir. 1970’li yıllarda “45-49” yaştaki kadınlar ortalama 6.5 çocuk dünyaya getirmiş iken, 2000 yılında aynı kuşaktaki kadınlar ortalama 7 çocuk dünyaya getirmişlerdir.(Bu oranlar 15-49 yaş grubundaki her 1000 kadın için 0-4 yaşındaki çocuk sayısına göre incelenmiştir.) 2000 yılı istatistiklerine göre 158820 kadın 109715 çocuk doğurmuştur. Buna göre çocuk-kadın oranı 691’dir.

BEBEK ÖLÜMLÜLÜĞÜ

Mardin ilinin 1967 yılından günümüze kadar olan dönemde bebek ölüm hızı ülke genelindeki yapıya benzer şekilde azalmaktadır. 1967 yılında 1000 canlı doğumdan yaklaşık 127’si bir yaşını doldurmadan ölürken 1977 yılında 1000 canlı doğumdan 43’ü bir yaşını doldurmadan ölmüştür.
Toplumun gelişmişlik düzeyini yansıtan önemli göstergelerden biri bebek ölüm hızıdır. 2000 yılı verilerine göre her 1000 bebekten 44’ü bir yaşını doldurmadan ölmüştür. İl Merkezinde erkek ve kız bebeklerde ölüm hızı %o 42, İlçe merkezlerinde %o 45 iken Köylerde bebek ölüm hızı ereklerde %o 44, kızlarda %o 41 olarak belirlenmiştir.

NÜFUS BÜYÜKLÜĞÜ VE NÜFUS ARTIŞ HIZI

Mardin ilinin 2000 yılındaki nüfusu 705.098, 1990- 2000 dönemindeki yıllık nüfus artış hızı %o 23.3’tür. İl’e bağlı bulunan 9 ilçeden Kızıltepe ilçesi 183.475 nüfusu ile en fazla nüfusa, Ömerli ilçesi ise 14.584 nüfusu ile en az nüfusa sahip ilçelerdir. İlin yıllık nüfus artış hızı en yüksek olan ilçesi %o 50.3 ile Midyat iken, en az olan ilçesi %o 39.9 ile Ömerli’dir.
Mardin İl merkezinin şehir nüfusu artış hızı %o 20.5’tir. Mardin iline bağlı ilçelerin şehir nüfusları incelendiğinde, şehir nüfusu en fazla olan ilçenin Kızıltepe ilçesi, en az olan ilçenin ise Ömerli ilçesi olduğu görülmektedir. Şehir nüfus artışının en fazla olduğu ilçe %o 65 ile Midyat ilçesi, en az olduğu ilçe %o 6 ile Ömerli ilçesidir. Mardin iline bağlı bulunan tüm bucak ve köylerin yıllık nüfus artış hızı %o 1.5’tir.
Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen bir kilometrekareye düşen kişi sayısı, il genelinde 80 ve il merkezinde 112 iken, ilçelere göre 32 ile 459 kişi arasında değişmektedir.
Yüzölçümü büyüklüğüne göre ilk sırada yer alan Kızıltepe ilçesinde nüfus yoğunluğu 130, yüzölçümü en küçük olan Yeşilli ilçesinde nüfus yoğunluğu 459 kişidir.
İlde bulunan toplam 588 köyden 437’sinin nüfusu 500’ün altında olup, köylerin büyük bir çoğunluğu oldukça düşük bir nüfusa sahiptir.

Ö Z Ü R L Ü L Ü K

Özürlülük durumuna göre nüfus incelendiğinde, özürlü nüfusun % 60’nı erkeklerin oluşturduğu görülmektedir. Fiziksel özürlüler %38’lik pay ile ilk sırada yer almaktadır. Görme özürlüler %16’lık, zihinsel özürlüler ise %12’lik bir paya sahiptir. Özürlü nüfus içinde % 5 ile en az paya konuşma özürlüler sahiptir.

MEDENİ DURUM

Medeni durumu evli olan nüfus tüm yerleşim yerlerinde en fazla paya sahiptir. İlçe merkezlerinde evli olan nüfusun oranı % 51 ile en düşük düzeyde iken il merkezinde bu oran % 55’e yükselmektedir. İl genelinde evli olan kadınların oranının 30 yaşına kadar erkeklerden daha yüksek olduğu, bu yaştan itibaren ise evli erkeklerin oranının daha yüksek olduğu görülmektedir.

Medeni duruma göre cinsiyetler arasında en önemli farklılık hiç evlenmemiş nüfusta görülmektedir. Hiç evlenmemiş kadınların oranı, İl merkezinde % 35, İlçe merkezlerinde ve köylerde % 41’dir. Erkeklerde bu oran İlçe Merkezlerinde %51 iken İl merkezi ve köylerde % 48’dir. Boşanmış nüfusun oranı tüm yerleşim yerlerinde oldukça düşüktür.

Ayrıntılı Bilgi İçin :A.CEYLAN
Adres :Hükümet Konağı Kat:1 47100 MARDİN
Tel&Fax :0 482 212 1624
e-posta :mailto:dernekler@mardin.gov.tr