Mardin`in Yıldızı Parlıyor

Mardin’e özel sayı çıkaran mimarlık dergisi Arkitekt, Mardin’in tarihi ve mimari dokusunu ayrıntılı bir biçimde okuyucularına ulaştırdı. Arkitekt Dergisi Yazı İşleri Müdürü Aydın Türker dergideki yazısında şöyle diyor: “Geçmişinde birçok medeniyete ve uygarlığa ev sahipliği yapan Mardin, farklı din ve dillere mensup insanların bir arada kardeşçe yaşadığı engin hoşgörünün diyarı… Tarihi dokusuyla, ülkemizin sayılı kentleri arasında yer alan Mardin, bu özelliğini mimarisine de yansıtmıştır. Adeta bir “açıkhava Müzesi”ni andıran Mardin, karakteristik mimari özelliğiyle, birçok tarihi şehri kıskandıracak nitelikte. Ne var ki, şehrin tarihi dokusunun, 1950’li yıllarda bozulmaya başlamış olduğunu ve günümüze kadar da sürdüğünü görüyoruz. Bu dönemde, kesme taştan yapılan, her biri ayrı bir sanat eseri olan asırlık yapıların arasında, bu dokuya uymayan çirkin betonarme binaların yapılmasına izin verildiğini görüyoruz. Bunu ise anlamak mümkün değildir. Tarihi dokunun bozulmaya başladığı yıllar sorgulanmalı. Uzun yıllar sonunda, el emeği ve göz nuru dökülerek meydana getirilen bu eserlerin gözden çıkarılmasında herkes suçludur. Bize göre; bugün Mardin için yapılması gereken, tarihi dokunun arasında serpiştirilen betonarme yapıların tümünün kamulaştırılarak, tarihi doku, betonarme yapılardan arındırılıp, eski dokusuna döndürülmelidir. Madur olan vatandaşların da maduriyetini önlemek için şehrin yeni yapılaşma bölgelerinde toplu konutlar yapılarak, çözüm yoluna gidilebilir. Bunlar yapılırken tüm eserler, mezarlar da dahil olmak üzere; koruma altına alınmalıdır. Mardin; camileri, külliyeleri, medreseleri, kiliseleri ve çağdaş eğitim kurumlarıyla, Anadolu’nun zengin kültürlü kentlerinden biridir. Aslında, yurdumuzun her köşesi, her kenti, her yöresi Mardin gibi, mimari zenginliklerle doludur. Bu zenginlikleri korumak, yaşatmak ve tüm bu güzellikleri gelecek kuşaklara aktarmak hepimizin temel görevi olmalıdır.” Daha sonra sırasıyla, Prof. Dr. Zafer Ertürk, Görüşler Köşesi’nde, “Mimarlık Eğitimi’nde Fakülte Örgütlenmesi Üzerine” başlıklı makalesinde Mimarlık Fakültelerinin örgütlenme yapısının nasıl olmasının gerektiğine değindi. “Zengin Eski Kent Dokuları Birikimine Sahip Mardin” başlıklı makalesinde Araştırmacı - Yazar Tomas Çerme, kuruluşundan bu yana Mardin’in tarihi ve mimari dokusunda yaşanan süreci anlattı. Çerme, Mardin’in mimari dokusuna damga vuran başta efsane Mimarbaşı Sarkis Lole olmak üzere, bir yılı aşan bir çalışmanın sonucunda derlediği Mardinli Müslüman, Ermeni ve Süryani asıllı mimarların listesine yazısında yer verdi. Çerme, Hristiyanlığın kabulu sonrası, M.S. 420’de inşa edilen kiliselerin en eskisi ve Mardin’in ilk kilisesi ünvanına sahip Surp Kevork Ermeni (Surp Krikor Lusavoriç) Kilisesi’nin önemine de değindi. Mardin’de halk arasında “Kırmızı Kilise” adıyla anılan ve tarihte önemli bir yere sahip bu kilisenin daha fazla tahribata uğramadan restorasyonunun yapılarak, kültür turizmine kazandırılmasının gerekliliğini vurguluyor. Prof.Dr. E. Füsun Alioğlu ise “Geleneksel Mardin Evinin Tarihsel Referansları” başlıklı makalesinde, Mardin evlerinin “yapı tasarımını” ayrıntılı bir şekilde ele aldı. Doç. Dr. Aydan Balamir ve Türkan Ulusu Uraz, “Mardin’de Yürütülen Bir Tasarım Stüdyosu ve Araştırma Programı” başlıklı makalelerinde, İstanbul Teknik üniversitesi ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültelerinin 2000 ile 2004 yılları arasında Mardin’de düzenledikleri ortak stüdyo çalışmalarına yer verdi. Ayrıca, Mardin’in yetiştirdiği son nesil taş ustası Yusuf Kıdır’la yapılan röportaj yer aldı. Araştırma Görevlisi Nil Ünsal Gülmez, “Mungan Evi Üzerine Düş Kurmak” başlıklı makalesi yanı sıra, dergide, Y. Doç. Dr. Yüksel Demir’in, “Yerel İnisyatif + Küresel Kaynak, MARDINT, İTÜ MARDİN DİSİPLİNLERARASI EĞİTİM, ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ” başlıklı makalesi yer aldı. ARKİTEKT Dergisini PDF Olarak Görüntülemek İçin Linke Tıklayın.. http://www.mardin.gov.tr/turkce/discoverdergisi/pdf/arkitek.pdf