Türk internet kullanıcıları eyleme gidiyor

Dünyanın en çok kullanılan internet günlüğü servisi Blogger.com, geçtiğimiz yıl engellenen rakibi Wordpress.com’a olduğu gibi engellendi. Bir yıl süren Wordpress.com engellemesinden ders alan Türk blogger’lar bu sefer seslerini yükseltmeye hazırlanıyor.

İSTANBUL - Sade vatandaşın bile Proxy (vekil sunucu), DNS Server (Domain Name Service Server / Alan Adı Servis Sunucusu) Web-Proxy (İnternet sayfası üzerinden çalışan vekil sunucu) gibi elektronik ortam yöntemleriyle tanışmasını sağlayan 5651 sayılı “İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkında kanun” sayesinde Ekşi Sözlük, Wordpress, YouTube, Google Groups gibi bir çok kullanıcı tarafından aktif şekilde kullanılan servisler uyarı dahi yapılmadan kapatıldı.

ÖNİZLEME GERÇEĞE DÖNÜŞTÜ
Bu duruma dikkat çekmek isteyen Türk internet kullanıcıları, YouTube’un alternatifi olarak kullanılmaya başlanan Daily Motion’un da Ağustos ayının son haftasında kapatılmasının ardından seslerini duyurmak amacıyla, toplamda 500 kişisel web sitesi sahibinin kendini kapatmasıyla sonuçlanan “geleceğin internetinin provası”nı yaptı. Eylemde kullanıcılar, sahip oldukları blogları “Bu siteye erişim kendi kararıyla engellenmiştir” mesajıyla kapattılar. Şimdi ise bu eylemi başlatan elmaaltshift isimli blog’un sahibi Fırat Yıldız ve ortağı Deniz Tan’ın günlüklerine erişim gerçekten engelli. Blogger.com altyapısını kullanan elmaaltshift.blogspot.com adresi Dİyarbakır’daki bir mahkeme tarafından alınan karardan ötürü, milyonlarca blogspot kullanıcısı gibi işlemediği bir suçtan ötürü kapatılmış durumda.

Geleceğin internetinin önizlemesini yapan www.sansuresansur.org hareketi bu kez yapılanın karşısında sadece elektronik ortamda değil, “sanal dünyadan karşılık gelmez” tavrıyla ekranlarına kilit vuranlara karşı elle tutulur belgelerle de karşılık vermeye hazırlanıyor.

İNTERNET ENGEL TANIMIYOR
Engellenen içeriğe yurt dışından erişimi asla kısıtlayamayan, vekil sunucular, alternatif DNS sağlayıcılar ile kolaylıkla aşılabilen, uluslararası platformlarda “devenin kuma kafasını gömmesi” ve “internetten anlamayanların 17. yüzyıl zihniyeti ile birşeyleri hala sansürleyebileceklerini sanması” gibi bir çok tepkiyle karşılanan, www (World Wide Web, Dünya Çapında Web) camiasının en aktif kısmı Blogosfer (blog yazarlarının komünitelerine verdikleri isim) başta olmak üzere uluslararası platformlarda Türkiye’nin imajına oldukça zarar veren 5651 sayılı kanun, erişim engellenmesini 8 kusurlu haraket bahanesiyle yapıyor.

Çocuk pornosu, uyuşturucu temini, kumar ve fuhuş, Atatürk’e hakaret gibi net ve açık sebeplerin bulunduğu 8 kusurlu hareketin içinde, “müstehcenlik” gibi tanımının ne olduğu henüz hiçbir çevre tarafından tam olarak yapılamamış, “sağlık için tehlikeli madde temini” ve “intihara özendirme” gibi kişisel yoruma açık sebepler bulunuyor. Bu sebeplerden ötürü, şikayete sebep olan internet sitesini kapatmak yerine, genelde ücretsiz servis sağlayan internet siteleri diğer kullanıcıların yayın yaptığı tüm alt etki alanlarıyla(sub-domain) birlikte kapatılıyor.

İNSAN HAKLARINA AYKIRI
Bu durumun İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ne aykırı olduğunu ifade eden sansuresansur.org kurucularından Deniz Tan, bir internet sitesinin haber verilmeden kapatılması uygulamasına olanak tanıyan kanunun, beyannamenin 11. maddesinde yer alan “kişinin suçu ispatlanıncaya kadar suçsuz sayılacağı” ilkesi ve “zanlıya adil dava hakkı tanınmadan suçlu ilan edilmemesi” gerekliliğini ihlal ettiğini belirtiyor ve ekliyor: “Bu kanun, beyannamenin 19. maddesine göre herkesin sahibi olması gereken fikir sahibi olma ve ifade etme hakkı, daha da önemlisi kişinin herhangi bir ortamda kısıtlama olmaksızın bilgi edinme hakkına karşı çıkmaktadır.”

“Bu kapatmalar insan haklarına aykırı olmalarının yanı sıra, bu siteler üzerinden gelir sağlayan, bu sitelere reklam veren ya da dijital ortamlar üzerinden işlerini yürüten iş sahipleri ve reklamverenler de zor durumda bırakılyor. Önemli bir sektör olan internet ajansları ve reklam meslek sahiplerinin önünü kesiyor bu kanun, tüketici hakları açısından da sakıncalı sonuçlar doğuruyor” şeklinde konuşan Tan, aynı zamanda kanun kapsamında olmamasına rağmen “kişiye hakaret” gerekçesiyle bir açıklama ya da uyarı yapılmaksızın kapatılan bir çok site olduğunu hatırlatıyor.

HUKUK’A AYKIRI
Tan şu ifadeleri kullandı:
“Oysa ki ‘kişilik haklarına saldırı’ 5651 sayılı İnternet yasası çerçevesinde değil, 4721 sayılı Medeni Kanun’un 24. maddesi uyarınca değerlendirilmiştir. Bu kanun 5651 sayılı Kanun’dan önce, konuyla ilgili başka bir hüküm bulunmadığından sıklıkla uygulanmasına rağmen, 5651 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi bu olanağı ortadan kaldırmıştır ve bu Kanun’un ‘içeriğin yayından çıkarılması ve cevap hakkı’ başlığını taşıyan 9. maddesinde erişim engelleme kavramından da söz edilmemektedir.”

Tan, aynı değerdeki iki hukuk kuralının çatışması durumunda başvurulacak yorum ilkesinin daha sonra çıkan kuralın öncekiyle çatışması halinde sonraki kuralın uygulanmasını gerektirdiğini söylüyor. Tüm bu nedenlerden dolayı gazetevatan.com, richarddawkins.com, turandursun.org gibi sitelerin kapatılmasının hukuka da aykırı olduğunu belirten Tan, bu kapatma eylemlerinin bilgi alma özgürlüğü, mesleki durumlar ve hukuka aykırılık açısından demokrasi ve çağdaşlık adına kabul edilemez yanlışlar içerdiğini belirtiyor.

ÖNCE UYARILMALI
Kapatılan sitelerin önce uyarılması gerektiğini belirten Tan, aynı zamanda kamuoyunun bu sitelerin neden kapatıldığına dair bilgilendirilmesi, yasada net bir şekilde tanımlanmayan gerekçelerin tanımlanması, kişisel yorumlara mahal verilmeyecek şekilde bir düzenleme getirilmesinin gerektiğini söylüyor.

Bütün bu iddialar ışığında başta sansuresansur.org çatısı altında buluşan kullanıcılar olmak üzere bir çok Türk ve yabancı Blogger, iletişim, bilgi edinme hakkı, ve ticari konumlarının ellerinden alındığı gerekçesiyle karşı dava açmaya hazırlanıyor.

DENEYİM KAZANDILAR
Kullanıcıların oturdukları yerde suçlu ilan edilmelerine neden olan Blogger.com engellemesi, engelleme kararı verenlerin de oldukça akıllanmış olduklarını ortaya koyuyor, geçtiğimiz Ramazan Bayramı arefesinde gerçekleştirilen Ekşi Sözlük engellemesi, Ekşi Sözlük’ün avukatı Başak Purut’un oldukça hızlı davranarak itiraz etmesi sayesinde, bayram tatiline denk gelmeden kaldırılmıştı. Blogger.com’un haftanın son iş günü kapatılması kullanıcıların servisi en az iki gün kullanamaması anlamına geliyor. Blogger.com’un birçok küresel servis sağlayıcı gibi Türkiye’de temsil edilmediğinden ötürü haftasonu kendi internet sitelerine bile erişemeyecek kullanıcıların ne yapacağı henüz bilinmiyor ancak, sansuresansur.org inisiyatifinin önümüzdeki günlerde yasanın tamamiyle değiştirilmesi hakkında eyleme geçeceği kesin.

NTV-MSNBC