Kurban eti hakkında merak edilenler

Bu bayramda tatlı ve şekerin yanı sıra kurban eti de yenecek. Ancak kurban eti tüketirken dikkat edilmesi gereken birçok nokta var.

Birçok kişi kurban kesilir kesilmez hemen et tüketiyor. Bu durum midede hazımsızlık, şişkinlik gibi istenmeyen sonuçlara neden oluyor. Özellikle dikkatsiz ve aşırı beslenme gaz, mide bulantısı, tansiyon yükselmeleri ve baş ağrısı gibi sağlık problemlerine yol açıyor. Tüm bu yanlışları ortadan kaldırmak ve bayramın zehir olmaması için yediklerimize dikkat etmemiz gerekiyor. İşte bayramda sağlıklı beslenme için uzmanların önerileri...

SUYUNA EKMEK BANMAYIN

Beslenme ve Diyet Uzmanı Seda Bahtiyar Tatay tükettiğiniz etlerde kanserojen maddelerin oluşmaması için en kesin çözümlerden birinin yanmış, kararmış veya çok pişmiş etleri yememek olacağını söylüyor. Etinizi pişirmeden önce marine ederseniz bu DNA bozukluğunu oluşmasını önlemiş olursunuz’ diyen Tatay şunları öneriyor: ‘ Eti önce mikrodalga fırında bir, iki dakika pişirip tabağa akan suyunu boşaltırsanız kimyasal değişimin yüzde 90’ını engelleyebilirsiniz. Sıvı içerisinde pişirilen (kaynatmak, buharda pişirmek gibi) etlerin kanserojen etkileri ortadan kalkar. Eti pişirirken düzenli olarak çevirin. Böylece bir yüzeyde sıcaklık çok yükselmeden diğer yüzeye geçebilirsiniz. Izgara ya da mangal yerine fırında pişirirseniz kanserojen oranını büyük oranda düşürürsünüz. Eti pişirdikten sonra oluşan su ve yağ karışımına ekmek banmayı aklınızdan bile geçirmeyin. En çok kanserojen madde birikimi olan bu kısmı direkt çöpe atın.’

YANINDA AYRAN İÇİLMELİ

Ağır bir öğün sonrasında kalp krizi geçirme riskinin artacağını ve bu nedenle sağlıklı beslenmek gerektiğini vurgulayan beslenme ve diyet uzmanı Selahattin Dönmez ‘Bazı kurallara uyulursa bayram sevinci zehir olmaz’ diyor. En sağlıklısının kırmızı eti en fazla haftada iki kez tüketmek olduğunu hatırlatan Dönmez ‘Sağlıksız pişirme tekniğiyle pişirilen kırmızı et tüketen bireylerde kolon ve mide kanseri görülmüştür. Buna ek olarak yağlı et tüketimiyle birlikte kan yağlarında ve ürik asit düzeyinde artış olduğu bilinmekte. Bu nedenle kırmızı et tüketiminde sıklık azaltılıp haşlama öncelikli olmak kaydıyla, fırınlama ve ızgara yöntemleri kullanılarak pişirilmesi daha güvenlidir’ diyor.

Dönmez bayram süresince dikkat edilmesi gereken noktaları da şöyle sıralıyor: Mutlaka üç öğün yemek yiyin. Size verilen ikramlardan küçük miktarlarda tüketin. Ziyaretlerde açık çay tercih edin ve günde bir fincan kahveyi geçmeyin. Şekerlemeler ve tatlılardan mümkün olduğunca uzak durun. Kebap, kuzu şiş, pirzola gibi etleri yavaş ve düşük ısıda pişirin. Mutlaka yanında çoban salata veya taze nane, maydanoz tüketin. Kavurma, kızartma gibi yağlı etlerden uzak durun. Bol taze sebze ve kabuklu meyve tüketin. Günde altı, yedi su bardağı ılık su tüketin. Tatili değerlendirerek bol fiziksel aktivite yapın. Etlerin yanına asitli, gazlı içecekler yerine ayran, yoğurt, cacık tercih edin. Etleri mutlaka az miktarda tahıllarla (kuskus, bulgur, esmer pirinç) ve bol taze sebzeyle yemeğe özen gösterin.

Pişirmenin de püf noktası var

Özellikle kebaplar ve sebzeli et yemekleri, kendi suyunda ve kısık ateşte pişirilir. Bazı et yemeklerinde, özellikle rostolarda iki ayrı pişirme yöntemi bir arada uygulanabilir.

Fırında yapılan yemeklerde etin daha lezzetli olması ve iyi pişmesi için yüksek ısı gerekir. Böylece etin yüzeyindeki proteinler pıhtılaşır; ete renk veren maddeler okside olup esmerleşir, etin yüzeyinde oluşan bu tabaka, öz suyun dışarıya sızmasını önler. Etin içinin iyi pişmesi için daha sonra ısı düşürülür.

Diğer çeşitlerden biri de kömür ateşi üzerinde ızgaradır. Fakat ısıyı ve ızgara yüksekliğini doğru ayarlamak lezzet için şarttır. Et ateşten 4-5 santim yüksekliğe konmalı, etin üzerinde kırmızı damlacıklar oluştuğu zaman çevrilmelidir.

Teflon tavada kızartma yaparken önce tava ısıtılır; içi hafifçe yağlanır ve etler 8-10 dakika pişirilir.

Çelik tencere ise beş dakika ısıtıldıktan sora içine birkaç damla su damlatılır ve yayılır. Et konduktan 2-3 dakika sonra kendini bırakır ve çevrilerek kızartılır.

Sakatat tüketimini abartmayın

YENİ kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlikten dolayı hem pişirmede hem de sindirimde zorluk yarattığını söyleyen beslenme ve diyet uzmanı Aylin Yılmaz, özellikle mide-bağırsak hastalığı olan kişilerin kurban etlerini hemen tüketmemesi gerektiğini ve buzdolabında birkaç gün beklettikten sonra, haşlama veya ızgarada pişirme yöntemiyle pişirerek tüketilmesi gerektiğini söylüyor. Bayram sofrasında et yemeklerini akşam yemeğine bırakmak gerektiğini belirten Yılmaz ‘Öğle saatlerinde zeytinyağlı sebze yemeklerini tercih etmeli, akşam yemeklerinde de etin yanında bol yeşillikli salatayla birlikte üç, dört kaşık bulgur pilavı ve kabak tatlısı gibi hafif tatlıları yemeliyiz’ diyor. Sakatat tüketimini de abartmamak gerektiğine değinen Yılmaz karaciğer, dil, böbrek, yürek gibi hayvanın iç organları yüksek miktarda yağ ve kolesterol içerdiğini hatırlatıyor.

DONDURUCUDA SAKLAYIN

Yılmaz kurban etinin nasıl muhafaza edilmesi ve pişirilmesi gerektiği konusunda da şu bilgileri veriyor: ‘Gıdaların besin değerlerinden yararlanabilmek için bir, iki gün içerisinde tüketilmesi gerekir. Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesine ve parçaların büyüklüğüne göre değişmekle beraber normal buzdolabı koşullarında beş, altı gündür. Etler derin dondurucuda -18 derecede en fazla üç ay muhafaza edilmelidir. Kurban etleri, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kağıda sarılmalı ve buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalı. Eti pişireceğiniz zaman da kavurma, haşlama, salçalı, sebzeli yemekler, kebap, kızartma, ızgara ve fırın yemekleri seçeneklerini deneyebilirsiniz ama en sağlıklı pişirme yöntemi haşlamadır. Örneğin koyun etini iki buçuk saat, büyük kuzuyu bir saat 15 dakika haşlayabilirsiniz.’

Hale Ceylan Barlas'ın haberi

Star Gazete