Günlük hayatın birçok alanında kullanılmaya başlanan Kürt dili, bilişim dünyasında ilk olarak Linux'un dönüştürülmesiyle oluşturulan ilk Kürtçe işletim sistemi ile gündeme gelmişti. Ardından da OpenOffice Windows sürümün de Kürtçe imla kontrolünün yapılması daha ileri bir gelişmeyi ifade ederken, şimdi de bilişim dünyasında en önemli yer tutan ve milyonlarca insanın kullandığı cep telefonlarında artık Kürtçe yazılımı görmek mümkün olacak.
Diyarbakır'da 28 yaşındaki Uğur Akar adlı cep telefonu satıcısı, 2001 yılından bu yana hazırladığı ve üzerinde çalıştığı Kürtçe cep telefonu yazılımını uzun bir uğraş ve çabadan sonra TTN adlı cep telefonu üretimi yapan şirket ile anlaşarak, Kürtçenin artık cepte de yerini almasını sağladı.
Kürtçe yazılımlı cep telefonlarından şu anda 500 adet bulunurken, ilgi ve talep halinde tüm illerde dağıtılması ve servis ağının genişletilmesi ön görülüyor.
Diyarbakır Gevran Caddesi'ndeki iş yerinde Kürtçe yazılımlı cep telefonlarını satışa sunan Akar, 2000 yılında babasının "neden Kürtçe yazılı bir cep telefonu yok?" diye sorunca bir Kürtçe cep telefonu yazılımı hazırlamaya karar verdiğini anlattı.
Akar, 7 yıl boyunca nasıl bir çaba sarf ettiğini anlatarak, "2001 yılında bu Kürtçe yazılımı hazırladım İstanbul'a gittim orada Nokia, Motorola, Erıcsonn ve Sony gibi markaların temsilcileri ile görüşerek, yazılımı uygulamalarını istedim. Ancak hiç biri yanaşmadı. Gerekçeleri ise hem siyasi kaygılar hem de Kürt dilinin çok kullanılmadığı iddiasıydı. Uzun bir uğraş verdim ancak sonuç alamadım. Farklı firmalar da vardı ve sahibi Kürt olan bazı cep telefonu markalarının distbürütörlükleri ise 'Yardımcı oluruz' deyip hiç bir katkıda bulunmadı" dedi.
'Kürtçe yazılım sonunda kabul edildi'
Bunun üzerine yine de bilgisayar üzerinde yazılımı daha geliştirdiğini ve çeviri konusunda özellikle Azadiya Welat gazetesi çalışanlarından yardım ve destek aldığını aktaran Akar, şunları ifade etti:
"2006'dan sonra akademik Kürtçe ile yazılım iyice geliştirdik. Özellikle Azadiya Welat'taki arkadaşların büyük emeği oldu ve onlar büyük kısmını hazırladı diyebiliriz. Her şey hazırdı. Özellikle halkın rahat bir şekilde anlayabileceği bir yazılım geliştirdik. Yani cep telefonunun menüsü tamamen Kürtçe ve anlaşılır bir şekilde hazırladık. Hazırlığımız tamamlandıktan sonra Çin merkezli olan ve Türkiye'de distribörütörlüğü olan TTN adlı şirket ile görüşmeler de bulundu. Aradan 7 yıl geçmiş ve Kürtçe çok önemli mesafeler kat etmişti. Şirket Kürtçe yazılım projemi kabul etti." İlk etapta şirketin yazılımı yapılmamış 500 adet D300 ve D550 marka cep telefonu kendilerine gönderdiğini kaydeden Akar, "Telefonlar geldi biz bunları hazırlamaya başladık. Yazılımı cep telefonuna yüklemek ortalama 40 ile 45 dakikayı buluyor. Kürtçe yazılımlı cep telefonun da aynı zamanda Türkçe yazılımda var. Yani diyelim Kürtçe bir kelimeyi anlamadınız telefonunuzu Türkçeye anında çevirip onun anlamını görüp tekrar Kürtçeye dönebiliyorsunuz. Bu şekilde teknoloji dünyasında Türkçe kavramların Kürtçe karşılığını da bulmuş oluyorsunuz" şeklinde konuştu.
'Kürtçe aynı zamanda bilişim dilidir'
Kürtçe yazılım da cep telefonunda yer alan 7 bin kelimeyi Kürtçeye çevirdiklerini ve hazırladıkları yazılımın mp3, Ipod ve diğer teknolojik cihazlara da uygun hale getirilebileceğini ifade eden Akar, "Aslında bu konuda sürekli Kürtçe yazılımlı cep telefonu konusunda talepte vardı. Kürtçe günlük yaşam dili değil diyenlere de bizde kendi cephemizden bir yanıt veriyoruz. Yine yakın zamanda talep olursa Zazaca lehçesinde de hazırlayacağız. Eğer istediğimiz gibi giderse bölge illerine de dağıtım yapıp bu konuda şirket tarafından servis ağları oluşturulacak. Kürtçe eğitim dilidir, bilişim dilidir. Biz bunu geliştireceğiz tabi. Yani Kürtçe bilişim dünyasında her alanda kullanılabilir ve kendi ana dilinde insanlar iletişim sağlarken bu menü onlara başka bir keyif verecektir" dedi.
Telefonu Kürtçeye çeviren Azadiya Welat gazetesi editörlerinden Amed Çeko Jiyan, daha öncede özellikle Ubuntu işletim sistemini çevirdiklerini ve bugün bu sistemin birçok ev ve işyeri bilgisayarında kullandığını ifade ederek, yazılımda hiç bir sorun olmadığını ve Kürtçenin daha da gelişmesi için bu konuda çalışmaları olan herkese destek vermeye hazır olduklarını kaydetti.
Diyarbakır'da satışa sunulan Kürtçe yazılımlı, çift kartlı ve birçok özelliği içinde barındıran cep telefonlarının fiyatı ise 210 ile 250 YTL arasında değişiyor.
www.mardinlife.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlama biçimi kutucuğundan Adı/Url 'yi seçerek, isminizi ve dilerseniz mail veya site adresinizi yazıp yorumunuzu gönderin. Yorumunuz Editör onayından geçerse yayınlanacaktır. Küfür, Hakaret, İftira ve SİYASİ içerikli yorumlar ve Adı Soyadı belirtilmeyen yorumlar yayınlanmıyacaktır. Surgucum