İnternette güvenli sörf rehberi

Çağımızın en büyük buluşlarından biri olan İnternet icat edildiği günden beri bize sunduğu birçok imkânlarla hayatımızın vazgeçilmez araçların en başında gelmeye devam ediyor.

Çocuk, genç, ihtiyar her kesimin bir şekilde farklı farklı amaçlar için kullandığı internet ile kimimiz aradığı bilgiye bir tıkla kolayca ulaşabilirken, kimimizde dünyanın öbür ucundaki arkadaşı veya akrabasıyla yazılı, sesli ve görüntülü olarak hiç para harcamadan saatlerce sohbet edebiliyor.

Çocuklarımızın ödevlerini yaptığı, gençlerimizin uzaktan eğitim aldığı, birçok işadamının e-ticaret yaptığı, annelerimizin yemek tariflerini aldığı, babamızın gazetesini okuduğu internet ortamı saymakla bitiremeyeceğimiz kadar fazla alanda bize hizmet verip hayatımızı kolaylaştırıyor. Tabi ki bilinçli ve güvenli bir şekilde interneti kullandığımız sürece...

Aksi takdirde bilinçsizce kullanılan internet faydasından çok zarar üreterek dönüşü mümkün olmayan maddi ve manevi zararlar vererek hayatımızı bir kâbusa çevirebilir: Uzun sohbetler sonucu kaybedilen vakit, kumar ve zararlı oyunlarla kazanılan kötü alışkanlıklar, bilgisayarlara bulaşan virüs veya casus yazılımlarla kişisel bilgilerimizin çalınması, güvensiz bir şekilde yaptığımız bankacılık işlemleri sırasında kaybedilen paralar...

Bu listeye internetin bilinçsizce kullanılması sonucu bize vereceği zararları anlatan daha bir çok madde eklemek mümkün. Kısacası tüm kişisel veri ve bilgilerimizin saklandığı, özel ve bankacılık bilgilerimizin kullanıldığı bilgisayarlarımıza güvenlik önlemleri almadan internette dolaşmak pek akıl kârı gözükmüyor.

İnternette güvenli bir şekilde sörf yapmak istiyorsanız aşağıdaki tavsiyelerimize uymanız yeterli.

Bu önlemleri almadan internette sörfe başlamayın

Bilgisayarınızda yüklü olan işletim sistemi, antivirüs ve güvenlik duvarı programlarınızı sürekli güncelleyin.

Kullanmadığınız zamanlarda kablosuz ağınızı mutlaka kapatın ve bilgisayar ağınızı kesinlikle kimseyle paylaşmayın.

Kablosuz ağınıza mutlaka şifre koyun ve kablosuz ağınıza bağlanacak cihazları kısıtlayın.

Bilgisayarınızı uzaktan bağlantılara (Remote Desktop) kapatın.

Modeminizde mümkün olduğunca port açmaktan kaçının.

Her ne sebeple olursa olsun güvenlik programlarını devre dışı bırakmayın. Hele hele güvenlik programı bilgisayarınızda yüklü değilken veya devre dışı iken internette kesinlikle sörf yapmayın.

Bilgi aktarma ve saklama araçlarını (CD, disket, memory card, usb bellek, harici hard disk vb.) kullanmadan önce antivirüs programları ile taratın.

İnternette gezinirken aniden açılan pencerelerin içeriğine asla güvenmeyin. Bu pencereler çekilişi kazandığınızı, bilgisayarınızda virüs olduğunu veya hemen tıklamanız gerektiğini belirtebilir. Bu pencerelerde bulunan butonlardan birine tıkladığınızda, zararlı uygulamayı farkında olmadan kendi elinizle bilgisayarınıza kurmuş olursunuz. IP numaranızı gizleyin. Girdiğiniz her site, yazdığınız her mesaj birileri tarafından takip ediliyor olabilir. Güvenmediğiniz sitelerde dolaşırken IP numaranızı gizleyin. Bunun için halka açık proxyler (vekil sunucu) kullanabilirsiniz.

Google'da bulduğunuz web sitelerine sörf yapamadan önce sitenin güvenilirliğini test edin.İnternet Explorer ve Firefox browserlara bir eklenti olarak yüklenebilen McAfee SiteAdvisor programı ile web sitelerinin casus yazılım ve virüs bulaştırma risklerinin olup olmadığını öğrenip ona göre web sitelerinde sörf yapın.

Her sertifika anlaşmasını kabul etmeyin. Web sayfaları ile iletişiminizi güvenli bir şekilde kurmanızı sağlayan sertifikalar kötü niyetli kişilerin bilgisayarınıza virüs bulaşmasını sağlamak için kullanılan en önemli araçlardan biridir. Durup dururken karşınıza çıkan veya güvenmediğiniz bir sitedeki sertifika anlaşmasını hemen kabul etmeyin.

Web sitelerine üye olurken mümkün olduğunca size özel bilgileri vermeyin

Çoğu web sitesi bilgilerine erişebilmeniz için siteye üye olmanızı istiyor. Bu sitelere üye olurken yaşınız, doğum gününüz, adres bilgileriniz, telefonunuz, çalıştığınız yer gibi size özel birçok bilgi talep edilebilir. Bankacılık gibi resmî işlemler için gerekli olan bu tarz bilgileri önünüze gelen her siteye vermek zorunda değilsiniz. Çünkü bu bilgiler ileride sizin için büyük bir güvenlik zafiyeti olarak karşınıza çıkabilir. Bu tarz bilgileri isteyen sitelere ya hiç girmeyin ya da gerçek bilgilerinizi vermeyin.

Üye olduğunuz her web sitesi için aynı şifreleri kullanmayın.

Üyelikle hizmet veren çoğu site bilgisayarınıza yükledikleri Cookie'ler sayesinde bir sitede ne kadar vakit geçirdiğinizden tıkladığınız linklere, o site üzerinde okuduğunuz haberlere kadar özel bilgilerinizi toplayabilirler. Bu yüzden düzenli aralıklara bilgisayarınızdaki Cookie'leri silin.

MSN'de her şeyi konuşmayın; en yakın arkadaşınız bile kaydettiği MSN konuşmalarınızı ileride sizin aleyhinizde kullanabilir. Mümkünse internet kafe gibi ortak bilgisayarların kullanıldığı ortamlarda MSN oturumunuzu açmayın. Açmak mecburiyetinde kalırsanız en kısa sürede hemen MSN şifrenizi değiştirin.

Sosyal ağlarda önüne geleni arkadaş listenize eklemeyin.

Facebook'ta her önünüze gelen Facebook uygulamasını yüklemeyin. Çünkü birçok uygulama casus yazılım gibi çalışarak şifrelerinizi ele geçirebiliyor. h.bayraktar@zaman.com.tr

Spam filtresi kullanın

Mail kutunuzun spamla dolmasını istemiyorsanız mutlaka spam filtresi kullanın.

Maille gelen ek dosyaları mümkün olduğunca açmayın. Eğer illa açmanız gereken bir dosya varsa antivirüs taramasından geçirip açın.

Gelen mail içerisindeki linkleri tıklayarak değil, linki kopyalayıp başka bir sayfada mümkünse Explorer dışındaki başka bir browser ile (Firefox veya Opera gibi) açın.

Mailinizi okuduktan sonra mail hesabınızın oturumunu kapatmadan direkt Explorer'ı kapatmayın.

İnternet bankacılığında güvenliği artırmak için neler yapılmalı?

Şifreleri bilgisayarınızdaki bir dosyada ya da e-posta hesabınızda saklamayın.

Banka ve ticari kurumlardan gelmiş gibi gösterilen ve sizden şifre, kullanıcı adı, müşteri numarası, kredi kartı numarası, kimlik numarası gibi bilgileri talep eden e-postalara itibar etmeyin. Çünkü bankalar e-posta yoluyla hiçbir şekilde müşterilerin kişisel bilgilerini istemez.

Her hesap numaranız için farklı bir şifre belirleyin ve şifrenizi periyodik olarak değiştirin.

Banka hesabınızı, kredi kartlarınızı ve banka kartlarının ekstrelerini düzenli kontrol edin, şüpheli durumlarda bankanız ile irtibata geçin.

İnternet bankacılık işlemlerinizi güvenliğinden emin olmadığınız bilgisayarlardan yapmayın. Özellikle internet kafe gibi umuma açık yerlerdeki bilgisayarları işlemlerde kesinlikle kullanmayın.
ZAMAN
HAKAN BAYRAKTAR