Rektör Bedii Omay ile röportaj

“Kürt dili ve edebiyatı bölümüne hükümetin sıcak bakışı var”

Öncelikle Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü Serdar Bedii Omay hakkında kısaca bilgi verelim. Ankara Fen Lisesi’nden mezun olan Omay, uluslar arası düzeyde bir hematologdur. Hacettepe Tıp Fakültesi’ni okuduktan sonra Ege Üniversitesi’nde uzmanlık eğitimini alan Omay, Japonya’ya giderek ikinci kez uzman olmuştur. (Hematoloji; bir çeşit iç hastalıklar dalı olup daha çok kanla ilgili araştırma yapan bilim dalı) Son olarak Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde görev yapan Omay, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından Mardin Artuklu Üniversitesi rektörü olarak atandı. Sayın Omay, son günlerde üniversitenizin bünyesinde Kürt Dili ve Edebiyatı bölümü açma hazırlıklarınızı duyduk. Bu konuyla ilgili yaptığınız açıklamalar hangi ihtiyaçlardan kaynaklandı? Mardin Artuklu Üniversitesinin Güneydoğunun ileriye yönelik ufkunu en iyi bir şekilde temsil etmesini arzu ettiğimden kaynaklandı, bu açıklamalar. Burası Suriye’ye, Kuzey Irak’a yakın ve Türkiye’nin güneyini teşkil eden bir bölge olup farklı dinlerin bir arada yaşandığı ve farklı dillerin konuşulduğu bir coğrafyadır. Dolayısıyla bu bölgenin üniversitesi de bu kültür zenginliğini en iyi bir şekilde temsil etmesi gerekmektedir. Bunun en iyi şekilde temsili de doğu dinleri ve dilleri araştırma enstitüsü bunu eski dille söylersek bir Şarkiyat Enstitüsü’nün kurulmasıyla olacaktır. Bu enstitü içerisinde hiç şüphesiz Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde en fazla konuşulan dil Kürtçe’dir. Şüphesiz bu dilin, Kürt Dili ve Edebiyatı tarzında bilimsel olarak işlenmesi böyle bir enstitünün en doğal parçasını teşkil edecektir. Hocam böyle bir enstitünün kurulması ülkemizde iç barışa etkisi olur mu, olursa nasıl olacaktır? Doğaldır ki binlerce yıl Mardin coğrafyasında bu huzur, bu birliktelik bu muaşeret, kardeşlik duygusu paylaşmak, komşuluk sadece tabii olarak yaşanmıştır. Eğer bu kaybedilirse bazı faziletlerimizi kaybetmişiz demektir. Bunları dikkate almak lazım, bu zemini ancak bilimle kazanabiliriz. Dolayısıyla mutlaka toplumsal barışa çok büyük katkısı olur. Ülkenin iç huzuruna büyük katkısı olur. Sadece askeri tedbirlerle hiçbir şey çözülmeyeceği muhakkaktır. Verdiğiniz demeçlerde böyle bir enstitünün kurulması önünde herhangi bir yasal engel yoktur. O zaman bugüne kadar niçin böyle bir adım atılmadı? Bunun önünde, tahminime göre sadece psikolojik engeller vardır. Hocam anlaşıldığı kadarıyla bir dizi tedarik yapmışsınız, gerekli projelerin hazırlanması hangi aşamada? Bu Şark Enstitüsünün kurulacak olan Türk, Kürt, Fars, Arap ve Süryani dilleri ve edebiyatları Aramice, Sümerce, İbranice gibi diğer doğu dillerinin, bunların her birinin kuruluş gerekçelerini niçin kurmak istediğimizi hangi amaca hizmet edeceğimizin gerekçelerini ekip halinde hazırlıyoruz. Bir-iki ay daha zamanımız var, sonra YÖK’e arz edeceğiz. Hocam, adı geçen uygarlıklarla ilgili bölüm mü kurulacak veya bunun adı kürsü mü olur? Diyelim ki Kürtçe Bölümü kuruldu. Eğitim dili Kürtçe mi olacak? Aslında iki dilli eğitim olur, bu tür kürsülerde. Mesela Kürtçe kürsüde eğitim dili hem Türkçe hem de Kürtçe olmalıdır. Yani her iki dille eğitim yapılmalıdır. Yine İbranice bölümünde hakeza… YÖK’e yapacağımız teklifin içinde böyle bir format da var. Bildiğimiz kadarıyla Kürtçe bilen öğretim üyeleri az veya yok. Bu ihtiyacı nasıl karşılayacaksınız? Böyle bir kürsünün kuruluşu kabul edilebilir ve gerekli işlerin tamamlanması akabinde hoca yetiştirmek amacıyla yüksek lisans veya doktora talebelerini yurt dışındaki üniversitelere göndermek en anlamlı olacaktır. Mesela, Sorbon’da, ST Petersburg’da Kürt Dili ve Edebiyatı ile ilgili eğitim veren üniversiteler var. Örneğin buralarda Kürt Dili ve Edebiyatı hocalarını yetiştirebiliriz. Kürt Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olan öğrenciler günlük yaşamda nasıl istihdam edilebilecektir? Kürtçe ve Türkçe konuşulan iki önemli dil, bilindiği üzere. Şüphesiz daha fazla demokratikleşme ile Kürtçe kullanım alanları zenginleştirilebilir. Demokratikleşme ile Kürtçe’nin kullanım alanı genişleyecek. Mesela bizim bölümlerimizde mezun olan öğrenciler musiki, kültür gibi alanlarda kendilerine yer bulabilecektir. Milli eğitime bağlı okullarda öğretmen olarak görev yapabilecekler mi Hocam? Bu bölümün öğretmen yetiştiren diğer bölümlerle denk olacak mı? Olması gerekir. Tahayyül ederim, olmasını da isterim bunu. Ama tabii bunun cevabını ben veremem. Hükümetin bu konuda değişiklik yapması gerekiyor mu? Hükümetin bu konuda güzel açılımları var. Yüksek Öğretim kurumunun aynı şekilde güzel açılımları var. Önemli olan daha çok özgürlüğün daha çok demokratikleşmenin farklı din ve kültürlerinin hoşgörüsünün coğrafyamızda giderek yayılmasıdır. Bu yayıldıkça bu zemin kendiliğinden oluşur. Hocam, şu anda hükümetten veya YÖK’ten gereken desteği almış mısınız yoksa sadece temenni üzerine bir başvuru mu yapacaksınız ? Tabii ki ben başvuru yapacağım ama, bahsettiniz her iki tüzel kişilikte de temel olarak sıcak bir bakış söz konusudur. Hocam, şayet YÖK kabul ederse teklifinizi bu iş ne kadar sürede tamamlanır? Eğer YÖK kabul ederse, Allahın izniyle bu kürsü 3 ile 5 yılda tamamlanır. Tabii ki önce hoca alacağız, ondan sonra da öğrenci alımına başlarız. Hocam, kamuoyuna vermek istediğiniz bir mesaj var mı? Mardin milletvekillerinden, sivil toplum örgütlerinden, belediye başkanlarından bir talebiniz var mı? Bir destek istiyor musunuz? Hem Mardin’deki sivil toplum kuruluşları ve devletin ilgili kuruluşları hem de bu mübarek coğrafyada yaşayan herkesin kardeşlik yönündeki istekleri ve benim de naçizane attığım adıma bütün farklı etnik kökenden gelen bu coğrafyada yaşayan kardeşlerimizin madden ve manen destek olmalarını bütün gönlümle arzu ediyorum ve talep ediyorum... Röportaj: Faraç ÇOBANOĞLU