BBC Focus dergisinde yer alan habere göre, yıldırım düşmeden önce, fırtına bulutu içindeki yük havayı iyonize edecek güce ulaştığında şimşek oluşuyor. Yağmur bulutlarının alt yüzeylerindeki büyük negatif yük içindeki elektronları iterek orayı da pozitif yüklü hale getiriyor ve bu yük saniyede 1000 kilometre hızla bulutlardan toprağa iniyor, yani kısa devre yapıyor. Ancak bu düzenli bir süreç değil, Yerden de buluta doğru bir boşalma oluyor. Yerden 100 metre yükseklikte bu iki akım birleşiyor ve iletkenliği çok fazla olan bir koridor oluşuyor. Bu akımlara adım (step), aşağıya doğru çaktıkları yola da adım öncüsü (step leader) deniyor. Bunlar yüzeye yaklaşırken, adım öncülerinin çevresindeki elektrik alanı yerdeki nesnelerin gökyüzüne doğru yükselen ışık sütunu yaymalarına neden oluyor. İlk önce daha uzun nesneler ile sivri ya da keskin kenarları olan nesneler ışık yaymaya başlıyor. Azalan adım öncülerine ulaşmada ilk ışık sütunu devri tamamlıyor ve yıldırım düşmesini tetikliyor.
Bu şu anlama geliyor ki açık bir alanda kendi başlarına duran uzun, sivri nesnelere yıldırım düşme riski daha fazla. Ancak bu kesin değil, çünkü bazen uzun bir ağacın yanındaki düz zemine de yıldırım düşebiliyor. Sağanak yağmurda dışarıda kalanlar için en güvenli yer, bir araba ya da diğer kapalı metal yapılardır. Bu olmadığı takdirde ise, bir çukur, hendek ya da düzenli yükseklikteki çalılık hiçbir şey olmamasından iyidir. Su-kara, kaya-toprak, ağaç-tarla gibi farklı zeminlerden uzak durun. Aynı zamanda metal objelerden ve diğer insanlardan en az 5 metre uzaklıkta olun. Çünkü yıldırım bir nesneden diğerine sıçrayabilir.
www.zaman.com.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlama biçimi kutucuğundan Adı/Url 'yi seçerek, isminizi ve dilerseniz mail veya site adresinizi yazıp yorumunuzu gönderin. Yorumunuz Editör onayından geçerse yayınlanacaktır. Küfür, Hakaret, İftira ve SİYASİ içerikli yorumlar ve Adı Soyadı belirtilmeyen yorumlar yayınlanmıyacaktır. Surgucum