Sıcak havalar, önlem alınmadığında, insan sağlığı için ciddî tehlikeler oluşturabilir. Tatil yaparken alacağınız ufacık tedbirlerle yazı sorunsuz geçirebilirsiniz. Yazın dikkat edilmesi gereken en en önemli husus, güneşten korunmaktır. Aşırı sıcaklara karşı vücudun en önemli savunması, terleme ile sıvı kaybıdır. Terleme devam ettiği sürece, yeterince su ve tuz almak şartıyla çok yüksek ısılara dayanılabilir. Nem oranı yükseldiğinde, terleme ile olan sıvı kaybı azalmaya başlar ve böylece sıcak çarpması ihtimali artar. Vücudumuz sıcağa 1-2 hafta içinde uyum sağlar. Bu durumda, hem terlemek daha kolaylaşır, hem de terle atılan sodyum miktarı azalır.
Sıcak havalara uyum sağlayın
Sıcak sendromları; sıcak krampları, sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması şeklinde sıralansa da, bunlar çoğu zaman birbirine karışmış görülür. Sıcağa bağlı acil durumlar birçok nedenle ortaya çıkabilir ancak en önemli faktörler sıcağın tipi (kuru veya nemli), maruz kalınan ısı yoğunluğu ve süresi, kişinin yaşı ve başka hastalığının bulunmasıdır.
Sıcak ödemi: Sıcağa maruz kaldıktan sonra ilk birkaç gün içerisinde oluşan ayak, bilek ve ellerde görülen şişmelerdir. Nedeni deri damarlarının genişlemesidir. Tedavi gerekmez, idrar söktürücülerin etkili hacmi azalacağından zararlı olabilir.
Sıcağa bağlı deri lezyonları: Deri üzerinde oluşan kaşıntı, kabarıklık ve kızarıklıklardır. Ter bezleri kanallarının tıkanmasına bağlıdır. Uzun süreli maruziyetlerde deri infeksiyonları gelişebilir.
Sıcak senkopu: Hacim kaybı, çevresel damar genişlemesi ve damarların gerginliğinde azalmasıyla gelişen postural hipotansiyon sonucu oluşur. Sıcağa maruz kalmanın ilk saatlerinde görülür.
Sıcak krampları: Aşırı terleme sonucu su ve tuz kaybeden kişi, su kaybını yerine koyarken tuz kaybı yerine koymazsa sodyum azalması gelişir ve kramplar meydana gelir. Sıcak krampları tedavi edilmediğinde, sıcak bitkinliğine dönüşür.
Bu durumda; hasta serin bir ortama alınır ve dinlenmesi sağlanır. Bayılacakmış gibi hissediyorsa sırt üstü yatırılır. Bulantısı yoksa ve kendisi içebilecek durumdaysa, bir veya iki bardak, tuzlu ayran içirilir.
Kramp girmiş kasa masaj yapılmaz. Sıcak krampı geçiren kişi en az 12 saat ağır egzersiz yapmamalıdır.
Sıcak bitkinliği: Damar genişlemesi sonucu organlarda kan göllenmesi ve terleme sonucu kan hacmindeki azalmaya bağlıdır. Azalan kan dolaşımı nedeniyle merkezi sinir sistemi yeterince kanlanamaz ve sıcak bitkinliği ortaya çıkar. Vücut sıvısı azalmış, yaşlı ve hipertansiyonlu kişilerde yatkınlık fazladır. Sıcak bitkinliği belirtileri arasında halsizlik, baş dönmesi, bulantı, soluk ve nemli deri, düşük-normal veya yüksek vücut ısısı, hızlı ve zayıf nabız, hafif oryantasyon bozukluğu, hızlı ve yüzeysel solunum, düşük kan basıncı sayılabilir.
Bu durumda:
* Hasta serin ve gölgelik bir ortama alınır. Giysileri çıkartılır. Sırt üstü yatırılarak bacakları yükseltilir.
* Eğer hastanın ateşi yüksekse, ılık suya batırılmış süngerle vücudu ıslatılabilir, ıslak çarşafa sarılabilir, vantilatörle soğutulabilir.
* Tuzlu içeceklerle eksilen su ve tuzu dengeleyin. Hastanın bilinci gidip geliyorsa veya bulantı nedeniyle içemeyecek durumdaysa, damar yolu açarak, damar yolundan sıvı tedavisine başlayın.
* Bilinç kaybı veya kalp hastalığı varlığı gibi durumlarda hastanın hastaneye götürülmesi gerekir.
Sıcaktan korunmanın yolları:
* Zorunlu olmadıkça, güneşin en kuvvetli olduğu saatlerde dışarıya çıkılmamalı.
* Kapalı alanlar sürekli havalandırılmalı.
* Bol sıvı ve mineral içeren içecekler tüketilmeli.
* Serinlemek için alkollü içecekler içilmemeli. Bunlar önce serinletir, sonra vücudun su kaybını artırır.
* Hafif yemekler, sulu yiyecekler (meyve, salata, çorba vb.) yenmeli.
* Yağlı ağır yemeklerden kaçınılmalı.
* İnce, açık renk, bol giysiler giyilmeli. Giysi kişiyi güneş ışığından korumalı ama terletip su kaybettirmemelidir.
* Geniş kenarlı şapka giyilmeli, yüz doğrudan güneş altında kalmamalı.
* Sık sık duş yapılmalı.
* Dışarıda çalışanlar güneş altında kalmamalı.
* Sıcak çarpması ve bitkinliğin belirtileri bilinip bu belirtilere karşı tedbirli olunmalı.
* Bütün bu önlemler dışında çocukların aşırı sıcaktan korunması için ekstra özen gösterilmeli.
*Memorial Hastanesi Dahiliye Bölüm Koordinatörü
ZAMAN
PROF. Dr. YAVUZ BAYKAL*
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlama biçimi kutucuğundan Adı/Url 'yi seçerek, isminizi ve dilerseniz mail veya site adresinizi yazıp yorumunuzu gönderin. Yorumunuz Editör onayından geçerse yayınlanacaktır. Küfür, Hakaret, İftira ve SİYASİ içerikli yorumlar ve Adı Soyadı belirtilmeyen yorumlar yayınlanmıyacaktır. Surgucum