Van'ın Bahçesaray (Muks / Müküs) Bahçesaray İlçesi'nde dün düzenlenen "Bahçesaray Saklı Şehir Kültür ve Sanat Festivaline Devlet Bakanı Egemen Bağış, AKP Van Milletvekilleri Kayhan Türkmenoğlu, Gülşen Orhan, Van Valisi Münir Karaloğlu, Hürriyet İnternet Sitesi Genel Yayın yönetmeni ve köşe yazarı Fatih Çekirge ile vatandaşlar katıldı.
Kürt Şair Feqîyê Teyran'ın anısına şiir dinletisinin yapıldığı festivalde Feqîyê Teyran'ın Kürtçe şiirlerini Milletvekili Gülşen Orhan okudu. Bakan ve beraberindekiler şiir dinletisinin ardından Bahçesaray'a ait eski fotoğrafların yer aldığı fotoğraf sergisini gezdi.
Burada bir konuşma yapan Devlet Bakanı Bağış, yıllarca Feqîyê Teyran'ı yok saydıklarını belirterek, "Türkiye'de artık halkın oyuyla seçilmiş milli iradeyi temsil eden başbakanların asıldığı dönemler bitmiştir. Artık her geçen gün halkının zenginleştiği, refahın arttığı bir ülke haline geldik. Hangi kökenden gelmiş olursa olsun, hangi dili konuşursa konuşsun, hangi inanca sahip olursa olsun, hangi siyasi partiye kendini yakın hissederse etsin herkes bizim vatandaşımızdır" dedi.
Türkiye'ni büyük bir değişim geçirdiğini belirten Bağış, şunları söyledi: "Türkiye artık askeri darbelerin olmadığı, darbe kelimesinin kötü bir kelime olarak algılandığı, artık kitapların toplanıp yakılmadığı, şiirden korkulmayan, kitaptan korkulmayan bir ülke haline geldi. Biz asırlardır et ve tırnak gibiyiz. Bir birimizle bütünleşmişiz. Hiçbir fitne aramıza giremez. Bugün festivalde Kürt Şair Feqîyê Teyran'ı anacağız.Birileri yıllarca Feqîyê Teyran'ı yok saydı. Peki yok edebildiler mi? Hayır. Faki Tayran, eserleri, insanlığı ve hoş görüsüyle tuttuğu ışıkla bugün hala bizlerle birliktedir. Bugün onu anıyoruz. Onun şiirlerini burada dillendireceğiz. Demek ki başımızı kuma gömmenin hiçbir anlamı yok."
Dün akşam yerel halk sanatçılarıyla bir araya geldiğini, onlardan Kürtçe ve Türkçe şarkılar dinlediğini de belirten Bağış, "Sayın Valimize 'İnsanlar kendi ana dillerinde şarkı söylerken sesleri daha gür çıkıyor. Bizim bunları yasaklamaya, gölgelemeye ve engellemeye ne ihtiyacımız var ki' dedim" diye konuştu.
AK Parti Van Milletvekili Gülşen Orhan ise kendi ilçesi olan Bahçesaray'da böyle güzel bir etkinliğin düzenlenmesinden büyük mutluluk duyduğunu söyledi. Orhan, şunları söyledi: "Ama Kürt dili, Kürt edebiyatı artık Türkiye'nin bir unsuru olarak kabul edildi. Bugün burada, bu mikrofondan Kürtçe şiirler okuyacağız. Bu mutluluk yıllarca bizden esirgendi. Bunun kime ne zararı vardır."
Festival alanında kurulan stantta Van İl Kültür Müdürü Zeki Taştan ile Bahçesaray eski Belediye Başkanı Naci Orhan, Bahçesaray'ın tarihiyle ilgili bilgiler verdi.
Feqıyê Teyran Hakkari'nin Miks Köyü'nde doğmuştur. Mkis şimdi Van'ın Bahçesaray ilçesine bağlıdır. Feqıyê Teyran'ın asıl ismi Muhammed'tir. Feqi bir şiirinde kendi ismini “MİR MIHÊ” bırakmıştır. Soylu bir ailenin çocuğudur. Dedeleri Osmanlı devletinden “MİRLİK” ünvanını almışlardır. Teyran lakabı hakkında şöyle bir rivayet anlatılır. Feqıye Teyran Cizre'ye giderken yolda bir papaza rastlar ve onunla arkadaş olur. Bir müddet yürürler yorulunca bir ağacın gölgesinde dinlenmeye koyulurlar. O esnada iki kuş gelir ve ağacın üzerine konarlar.
Kuşlar birbirleriyle konuşurken Feqi güler. Papaz Feqi'ye sorar: “Sen neden gülüyorsun?” Feqi: “Bu bizim âdetimizdir, biz Feqiler öylesine güleriz” der. “ Papaz: “Elbette her gülmenin bir sebebi vardır, kişi sebepsiz yere gülmez” der. Feqi: “Evet dediğin gibidir, fakat sana söylersem, bana ihanet edebilir, başıma bir bela getirebilirsin” der. Papaz söyleyeceği şeyi hiç kimseye söylemeyeceğine dair söz verir.
Feqi meseleyi olduğu gibi anlatmaya başlar: “Ben kuşların dilini anlıyorum ağacın üzerindeki kuşlardan biri diğerine: Benim Cizre'de çok acı çekeceğimi söylüyordu, ben de bu yüzden güldüm” der. Papaz ses çıkarmadan ve tekrar yola koyulur. Cizre'ye geldiklerinde Feqi 'Medresa sor' a giderken papaz da kiliseye gider. Kilisede halk bir araya gelmişti ve sanki bir şeyler arar gibi bir oraya bir buraya gidip geliyorlardı. Papaz onları dinlemeye başladı. Falcı bir kadın halka şöyle diyor: “Kilisenin toprağına gömülü bir hazine var. Fakat ben yerini bilmiyorum.” Hazine arayanlar arasında Cizre'nin Miri de vardır. Papaz Mir'in yanına gidip, Feqi'nin durumunu anlattır ve Mir, Papaz'ın söylediklerini dinledikten sonra Feqi'yi hemen yanına çağırttır ve olanları anlattır. Feqi şöyle der:
“Ben hazineyi çıkarırım fakat kendi payımı da istiyorum”. Mir, Feqi'nin şartını kabul eder. Feqi biraz yem alarak kilisenin içine döker. Kuşlar gelip yemi yerler. Ve şöyle konuşurlar: “Bu yemi buraya kim döktü.” Feqi hazine için bu yemi buraya dökmüş, sen hazinenin nerde olduğunu biliyor musun? Evet biliyorum sabah güneş doğduğunda hangi taşa vurursa hazine o taşın altındadır.
Feqi sabah erkenden kalkıp kiliseye gider. Taşı tanıdıktan sonra Mir'in evine gidip durumu bildirir. Taş kazılır ve içinden büyük bir hazine çıkar. Mir, Feqi'ye sorar: “Sen ne kadar istiyorsun?” Feqi: “Papazın başının ağırlığı kadar altın istiyorum” der. Mir: “Papazın başının ağırlığını bilmemiz için başını kesmemiz lazım” dediğinde Feqi: “Öyleyse kesin” der. Papazın kafasını keserler ve terazinin bir kefesine koyarlar, diğer kefeye bütün altınları koymalarına rağmen papazın kafası ağır gelir.
Mir, bu durum karşısında Feqi'ye “Sen bu durumu biliyordun” der. Feqi altınları kaldırır ve kefeye bir kaç avuç toprak koyar. Hemen ardından papazın kellesinin üstünde olduğu kefe havaya kalkar. Feqi, Mir'e döner ve şöyle der: “Mirim ben altın istemedim, altınlar sana olsun. Benim amacım sizlere insanların gözünün ancak toprakla doyduğunu göstermekti” der.
Feqıyê Teyran, şiirlerinde Kürt edebiyatından, hadis ve tasavvuftan bahseder.
www.haberdiyarbakir.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumlama biçimi kutucuğundan Adı/Url 'yi seçerek, isminizi ve dilerseniz mail veya site adresinizi yazıp yorumunuzu gönderin. Yorumunuz Editör onayından geçerse yayınlanacaktır. Küfür, Hakaret, İftira ve SİYASİ içerikli yorumlar ve Adı Soyadı belirtilmeyen yorumlar yayınlanmıyacaktır. Surgucum