ALERJİ

Giderek endüstriyelleşen dünyamızda yeni alerjenler ortaya çıkmaktadır. Özellikle yeni besin alerjilerinin sıklığı giderek artmaktadır. Bugün dünya nüfusunun % 20’sinin alerjik olduğu bilinmektedir. Anne veya babadan birinde alerji olan çocukların alerjik olma riski % 20; anne ve babanın ikisinin de alerjik olduğu durumda çocukların alerjik olma riski % 50’dir.

Alerji tipleri nelerdir?
1. Besin alerjisi:

Besin alerjisi, vücudun kendisine zararlı olarak algıladığı besine karşı ortaya çıkan bir bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Bağışıklık sistemi bir besinin zararlı olduğuna karar verdikten sonra, bu besine karşı antikorlar oluşturur. Kişi bu besini tekrar yediğinde bağışıklık sistemi tarafından, yoğun miktarda çeşitli kimyasal maddeler salgılanarak solunum sisteminde, mide-bağırsak sisteminde, deride ve dolaşım sisteminde çeşitli alerjik reaksiyonlar ortaya çıkar. Her ne kadar anne sütü içen bebeklerde alerji oranı biraz daha az görülse de bazen anne sütündeki proteinlere karşı da bebekte allerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Besin allerjilerinin amerika’da 6-7 milyon kişide görüldüğü saptanmıştır. Ülkemiz için böyle bir rakam mevcut değildir. Besin alerjisi için kesin tedeavi yolu yoktur. Tek çözüm alerjik olunan besin maddesini yememektir. Besin alerjilerinin % 90’ı süt, yumurta, fıstık, yerfıstığı, badem, balık, kabuklu deniz ürünleri, soya fasulyesi ve una bağlı olmakla birlikte son yıllarda gıdalardaki katkı maddelerine karşı ciddi reaksiyonlar oluşmaktadır. Bunlar arasında boya maddeleri, emülsifianlar, genetik olarak değiştirilmiş besinler, fast food gıdalarda bulunan koruma maddeleri, mısır tozu sayılabilir.

2. Ev tozu akarları:

Besin alerjileri dışında günlük yaşamda giderek karşımıza çıkan alerjenler arasında en başta ev tozu akarları geliyor. Modern yaşamın gereği olarak, giderek, havaladırması az, nem oranı fazla, küçük mekanlarda yaşayan çocuklarda ev tozu akarları, görülen alerjilerin % 80’ini oluşturmaktadır. Ayrıca egzoz gazları ve havadaki toksik maddelerin, polenlerin alerjik yapısını değiştirerek çok daha şiddetli alerjik özellikler kazandırdığı bilimsel çalışmalarla ispatlanmış durumda. Evlerde bulunan hamster, muhabbet kuşları da aleriye neden olabilmektedir. Kauçuğun temel maddesi olan lateks ise özellikle sağlık personelinde sıklıkla görülmekte ve ciddi reaksiyonlara yol açabilmektedir. Lateks alerjisi olan kişilerin ayrıca kestane, elma gibi çeşitli besinler ile çapraz alerji geliştirme riski vardır.

Alerji tanısı nasıl konur?

Alerji tanısı oldukça uzun sayılabilecek bir süreç sonunda kesin olarak koyulabilmektedir. Hasta ya belirli reaksiyonlardan şüphelenerek ya da önemli bir alerjik reaksiyon ile konunun uzmanı doktora başvurduğunda, doktor adeta bir dedektif gibi hastanın hastalık öyküsünü alır. Alerjide en ufak bir detay bile büyük önem taşıyabileceğinden, hastanın öyküsü çok dikkatli alınmak zorundadır. Besin alerjilerinde hastanın her yediğini not alması istenir. Mesleksel alerjilerde ise hastanın, işte, evde ve tatilde kendini gözlemesi ve belirli ölçümler yapması istenir. Daha sonra kan ve deri tesleri ile alerjiye neden olan madde belirlenmeye çalışılır. Kesin sonuca ulaşmak için bazen provokasyon testi dediğimiz, kişiye şüpheli maddeyi yedirerek veya solutarak allerjik reaksiyon oluşup oluşmadığı gözlenir ve objektif kriterler ile ortaya koyulur.

Tedavi:

Alerji tedavisinin temel prensibi alerjik olunan maddeden korunmaktır. Besin alerjiler ve mesleksel alerjiler için tek tedavi yolu budur. Akarlar vb. gibi solunum yolu alerjenlerinde ise korunma tedavisinin yanı sıra ilaç tedavisi de gereğinde uygulanır. İmmünoterapi denilen ve halk arasında aşı tedavisi olarak bilinen yöntem, çok sınırlı hasta grubuna, dünya sağlık örgütü ve uluslararası alerji derneklerinin belirlediği kriterlere göre, mutlaka konunun uzmanı bir hekim tarafından, standardize alerjenler ile uygulanmalıdır.

Hastalıklar Sayfasına Geri Dön...>>>